KAREKOD  NEDİR VE UYGULAMA ALANLARI

Aslında, Data Matrix’in Türkçe karşılığı olarak kullanılan Karekod, kare veya dikdörtgen biçimlerde basılabilen 2 boyutlu barkod tipidir.

Karekod yada QR kod ülkemizde ilk ilaç sektöründe uygulanmış ve yapısının içinde, bulunan bilgiler ise aşağıdaki gibidir.

GTIN: 14 rakamdan oluşan barkod numarası, EAN barkodunun başına “0” konulmasıyla elde edilmektedir.

Sıra Numarası: Her birim ilacı temsil etmesi için, benzersiz bir şekilde (aynısı olamayacak şekilde) üreticiler tarafından oluşturulmaktadır. Bu seri numarası özelliğinde bir numaradır.

Son Kullanma Tarihi: Yıl, ay, gün formatında, 6 rakamla yazılır.

Parti Numarası: İlacın üretim aşamasındaki parti, lot, batch veya bilinen bir ifadeyle serisini ifade eden bir rakamdır.

Üretilen ürünler bu bilgiler ile izlenebilir hale gelmektedir. Normal barkodlara nazaran, çok daha fazla oranda veri saklama kapasitesine ve imkanına sahip olan karekod barkodların, üç temel türü vardır.

Bunlar; QR kod, Aztec kod, Datamatrix kodur.

QR Kod; Denso Wave tarafından Japonyada geliştirilmiş 2 boyutlu bir barkod.

Akıllı telefonların barkod okuma kabiliyetlerinin artması ve bu durumun yaygın olarak kullanılmaya başlanmasıyla önemi artan bu barkod türünün içine metin, resim, çeşitli görseller, video ya da link yerleştirilebilmektedir.

Klasik barkodlara göre çok daha kullanışlı olan QR Kod, pek çok yönden de diğer kodlardan avantajlı durumdadır. QR Kod, içeriğinde çok daha fazla miktarda harf ve sayı barındırabilmektedir. Klasik barkodların onda biri oranına kadar küçültülerek kullanılabilme imkanına sahiptir. Taranma hızı, her açıdan seçilebilir ve okunabilir olması, bir başka avantajdır. Tam kirlilik ya da bozulma durumunda okunmasa da, belirli bir seviyeye kadar kirlenmiş ya da bozulmuş QR kodlar okunabilmektedir. QR kod, duraklardaki reklam panolarından, dergi sayfalarına kadar oldukça fazla alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle Avrupada, eğitim ve reklamcılık alanlarında QR kod uygulamasının sıklıkla başvurulan bir yöntem olduğu görülmektedir.

Data Matrix Kod ilaç sektöründe kullanılmaya başlanarak yaygınlaşmış, 10×10, 144×144 veya 8×18, 16×48 gibi ölçülü bir kare ya da dikdörtgen alan üzerinde yer alan siyah ve beyaz hücrelerden oluşur. Data Matrix kodlar, matematik temellidirler ve içlerindeki 1 ve 0’lardan meydana gelirler.

Tıpkı QR kodu gibi, bu tip kodun da kendine ait özellikleri mevcuttur. 2-3 mm² içine, 50 karakter sığdırılabilir. Nispeten düşük kontrastta okunabilirler. 300 mikrometre kadar küçük yapılarda okunup yazılabilir, aynı zamanda büyük tabelalara da basılabilir. Kirlenme ve bozulma karşısında, bir noktaya kadar okunmaya devam etmektedir.

Aztek Kod Karekodlar içerisinde en az kullanılan türdür. Barkodun ortasındaki bir göz ve çevresindeki veriler ile oluşmaktadır. Bu veriler, okunma açısından bakıldığında, diğer karekod çeşitlerine göre daha pasif ve basit bir sistemi oluştururlar. Aztek kodun çevresinde, veri olmayan büyük boşluklar bulunur. Bu boşlukların tek işe yarar tarafı, Aztek kodunun, bazı boşluksuz kodları okuyamayan okuyucular tarafından okunabilir hale gelmesini sağlamasıdır. Diğer barkodlarla kıyaslandığında basit kalan Aztek kod sistemi, kirlenme ve bozunma karşısında kendini düzeltme kabiliyetine sahiptir.

Karekodlar, eczacılıktan otomotive, gıdadan imalat teknolojilerine birçok alanda kullanılmaktadır.
Website tanıtımlarında link bağlantıları,
Alışveriş ürünlerinde,
Belirli kodlar ile SMS yollamak amaçlı,
Tabela ve reklamlarda,
Bilet vb belgelerde,
Tanıtım bilgileri için uzun uzun sayfalar yerine karekod kullanılabilir,
İlaç küpürlerinde,
Fabrikalarda ve üretim tesislerinde hata tespiti ve parça,ürün izlenmesi için kullanılabilir.